«Биздин добуш - келечектин дүбүртү!»
«Биздин добуш - келечектин дүбүртү!»
Эгер Сиз 18 жашта болсоңуз, добуш берүү үчүн катталыӊыз, шайлоо күнү сөзсүз ДОБУШ бериңиз. Муну кантип жасоо керек жана адаттан тыш кырдаалдарда (мисалы, шайлоо күнү саякатка чыктыңыз) эмне кылуу керек, бул жерден тапсаңыз болот бул жерде («Менин шайлоочумдун жол көрсөтүүчүсүнө» өтүү).
Парламентке шайлоо – бул ар бир демократиялык өлкөнүн, анын ичинде, албетте, Кыргызстан үчүн маанилүү учур. Бул процессти көз жаздымда калтырбоо жана шайлоого катышуу өтө маанилүү. Бирок келип добуш берүү - бул жасала турган иштердин бир гана бөлүгү, анткени сиздин партияңызга жана Сиздин оюңуз боюнча, кырдаалды Сиз үчүн гана жакшы жакка өзгөртө алган талапкерлерге берилгендиги маанилүү! Экинчи жагынан, эгерде Сиз талапкерлердин арасынан Сизге чындыгында эле ылайыктуу бирөөнү таба албасаңыз, анда Сиздин оюңуз боюнча, кырдаалды жаман жагына өзгөртө турган күчтөрдү бийликке жолотпоо керек. Бул үчүн бюллетенде «бардыгына каршы» добуш берүү мүмкүнчүлүгү бар.
Тандоону ар кандай жолдор менен жасоого болот. Сиз программаларга жана брошюраларга көз жүгүртүп, Сиздин көңүлүңүздү бурган адамды тандап, андан кийин бюллетенде ошол партияны жөн гана белгилесеӊиз болот. Жакындарыңыз жана кошуналарыңыз менен сүйлөшүп, алардын кеңештерин колдонсоңуз болот. Бирок системалуу баалоо боюнча өз алдынча ишти аткарсаӊыз болот!
Бирок бул жерде биз башка көйгөй менен жолугуп жатабыз (айрыкча, эгер шайлоолор ортосунда биз саясат менен анчалык деле кызыкпасак) - тандоо жасоо оңой эмес! Биринчиден, шайлоо алдындагы жарышта бизге алдыдагы иш-чара жөнүндө ар тараптан маалымат берилет. Өтө көп маалымат, жабышчаак маалымат, маалымат атүгүл агрессивдүү болушу мүмкүн. Ар кандай булактардан алынган пикирлер өтө эле көп болот. Көпчүлүк учурда, буга чейин ишенген адамдар телеканалдардан жана социалдык тармактардан күтүлбөгөн сөздөрдү айта башташат. Тегеректе өтө катуу кысым башталат – үй комитети келет, жетекчи чакырат, достор чалышат, кимдир бирөөнү «өзүлөрүнөн» колдоп берүүнү суранышат.
Сиздин оюӊуз боюнча, өкмөттөгү адамдар чечиши керек болгон көйгөйлөр жөнүндө ойлонуӊуз. Мисалы, сизди жумушсуздук, билим берүүнүн сапаты, медициналык жардамга жеткиликтүүлүк, чакан жана орто бизнеске салыктар ж.б. кызыктырышы мүмкүн. Ушул көйгөйлөрдүн бардыгын өзүнчө баракчага жазыӊыз, андан соӊ алардын ичинен эң маанилүү 5-7ни тандоого аракет кылыӊыз, аларды сиз үчүн маанилүүлүгүнө жараша иреттеңиз. Ушул тизмеге кирбей калган көйгөйлөрдү да талапкерлерге баа берүүдө эске алуу үчүн аларды жакыныраак кармасаӊыз болот. Башынан эле, Сиз биринчи тилкеге Сизди кызыктырган көйгөйлөрдү, экинчи тилкеге талапкерлерди жана көрсөтүлгөн көйгөйлөрдүн ар бири боюнча алардын сунуштарын киргизе турган таблицаны түзүү ыңгайлуу. Мисалы:
| Көйгөйлөр | Талапкерлер |
|---|---|
| Коррупция | №1-партия, №3-партия |
| Экология | №4-партия |
| Билим берүү | №1,2,3,4,5-партия |
| Бизнес | №3-партия |
| … ж.б. | … ж.б. |
Жеке өзүңүздү кызыктырган көптөгөн көйгөйлөр бир дагы партиянын кызыкчылык тармагына кирбеши же өтө начар чагылдырылышы толук мүмкүн. Бул кадимки нерсе - бул уячаларды бош калтырыӊыз, дагы башка баскычка даярданыңыз: добуш берүүгө катышсаӊыз, өлкөнүн келечеги үчүн өтө чоӊ зыян келтирүүнү алдын алышы мүмкүн экендигин ойлонуп көрүңүз.
Борбордук шайлоо комиссиясынын сайтына өтүңүз (шилтеме!) жана учурдагы шайлоого ким расмий түрдө талапкер болуп катталгандыгын билип алыңыз. Маалыматтын дагы бир булагы Борбордук шайлоо комиссиясынын гезиттери жана буклеттери болушу мүмкүн. Андан ары маалымат издөөнү улантуу үчүн жарышка кимдин расмий катышуусу менен таанылгандыгын так түшүнүү керек. Айрым партиялар жана кыймылдар шайлоого чогуу барышы мүмкүн, бирок алардын бардыгы каттоодон өткөн болушу керек. Бул маалыматты тереңирээк издөө менен табууга болот.
Талапкерлер жөнүндө өз «китепканаңызды» чогултуӊуз. Ал жерге талапкерлер жөнүндө тапкан бардык маалыматты кошуңуз. Эгер Сиз талапкерлердин кимдир бирөөсү менен олуттуу кызыгып жатсаңыз, партиянын веб-сайтына кирип же аларга штабга телефон чалып, Сизди кызыктырган маселелер боюнча маалымат сурасаңыз болот.
Төмөнкү булактарды колдонсоңуз болот:
Бул жерде талапкерлердин жүрүм-турумун түздөн-түз байкап турууга мүмкүнчүлүк бар - алар жооп берүүдөн качышабы, суроолорго канчалык ачык жооп беришет, башка адамдардын сүйлөгөнүнө мүмкүнчүлүк беришеби же өз сөздөрү үчүн бардык убакытты алышабы. Талапкерлердин тышкы келбети жана өзүн кармаганы Сизге канчалык күчтүү таасир этерин эсиңизден чыгарбаңыз - бул факторлор алардын айткандарынын мазмунун көлөкөдө калтырбашы маанилүү. Сизге талапкерлердин курагы, жынысы, кийими же дене-бой өзгөчөлүктөрү таасир эттиби? Ким жайбаракат, чын жүрөктөн, өзүнө ишенимдүү көрүндү? Ким мисалы, экранда жакшы көрүндү? Мазмунду баалоодо суроолорго ким түздөн-түз жооп берип жатты, ким качып кетти (жана кайсы суроодон!) Алар кандай суроолордон алыс болууга аракет кылышты? Талапкерлер маселе боюнча өз көз карашын билдиришеби же эмоционалдык чакырыктар жана ураандар менен жооп беришеби? Эгер кимдир бирөө өз каршылашын айыптаса, бул жеке болуп эсептелеби же башка талапкердин саясатына каршы келеби? Талапкерлер жакшы маалымат алышканбы жана буга чейинки айткан ойлоруна ылайык жооп берип жатышабы? Жооптор канчалык реалдуу, же алар шайлоо өнөктүгүндө берилген убадаларбы? Дебаттарга катышуу талапкерлердин баарлашуу көндүмдөрүн, алардын башка адамдардын пикирин сыйлай билүү, берилген суроолорго түз жооп берүү жана алардан алыс болбоо же алар үчүн ыңгайлуу болгон суроолорду алмаштыруу жөндөмдүүлүгүн жакшы көрсөтөт.
Көрүү учурунда, талапкерлердин сын-пикирлеринин маңызы катары дагы, ошондой эле алар тараптан берилген визуалдык образдар катары дагы өз реакцияӊыз жөнүндө дайыма эсиңизден чыгарбаңыз. Маалыматтарды компьютериңизде өзүнчө папкада, ошондой эле талапкерлердин ар бирине баа берүү үчүн талап кылынган маалыматтарды жазып, пайдалана турган атайын берилген таблицада туруктуу белгилерди жасоо менен сактоого болот. Талапкерлердин жүрүм-туруму жана чын ыкластуулугу ар дайым эсиӊизде болушу керек, бирок адегенде тигил же бул партия өзүнүн күн тартибине киргизген көйгөйлөрдүн айланасын аныктоонун мааниси бар. Адегенде, №2-тилкени толтуруңуз - алардын программасында Сизди кызыктырган же Сиз өзүңүз үчүн маанилүү катары белгилеген көйгөйлөргө байланыштуу бир нерсе барбы:
| Талапкер | Белгилүү көйгөйдүн чечилиши менен программанын пункту | Сунушталган чараларды баалагыла | Талапкерлердин лидерлик жана кесипкөйлүк дараметин баалагыла |
| 1-партия/td> | Салыктарды төмөндөтүү Мектептердин ремонту |
||
| 2-партия | Экологиялык мыйзам Университеттердин реформасы |
||
| 3-партия | Мектептик реформа Медициналык камсыздандыруу |
||
| … ж.б. | … ж.б. |
Эгерде талапкерлердин кимдир бирөөсү биринчи жолу талапкерлигин койбосо жана буга чейин Жогорку Кеңештин депутаты болсо, анда Сиз өзүңүз үчүн маанилүү деп көрсөткөн маселелер боюнча алардын добуштарын көрө алсаӊыз болот. Эгерде учурда алардын көз карашы өзгөргөн болсо, анда аларга веб-сайттар, социалдык тармактар аркылуу же жолугушууларда тактоо суроолорун берүү мааниге ээ.
| Талапкер | Белгилүү көйгөйдүн чечилиши менен программанын пункту | Сунушталган чараларды баалагыла | Талапкерлердин лидерлик жана кесипкөйлүк дараметин баалагыла |
| 1-партия/td> | Салыктарды төмөндөтүү Мектептердин ремонту |
Реалдуу эмес Реалдуу |
|
| 2-партия | Экологиялык мыйзам Университеттердин реформасы |
Конкреттүү чаралар жок Натыйжа жок |
|
| 3-партия | Мектептик реформа Медициналык камсыздандыруу |
Көп убадалуу Өзүнө тартат |
|
| … ж.б. | … ж.б. | … ж.б. |
Лидерлик сапаттарды карап жаткан учурда, Сиздин оюӊуз боюнча, натыйжалуу лидер ээ болушу керек деп эсептеген мүнөздөмөлөр жөнүндө ойлонуңуз. Сиз акылдуулукту, чынчылдыкты, баарлашуу билгичтигин издеп жатасызбы? Сиз үчүн дагы эмне маанилүү болуп эсептелет? Ал эми Сиз үчүн эмне экинчи орунда? Сиз эмнени көңүл сыртында калтырууга даярсыз? Талапкер мыкты сүйлөшүүчү жана дебатчы болушу керекпи - эгер анын жүйөөлөрү анчалык терең болбосо, анда бул канчалык маанилүү? Талапкерлердин айрымдары, тескерисинче, башкалардын фонунда жоголуп кетишет, бирок ал башкаларга оюн айтууга мүмкүнчүлүк берип жаткандыгын байкадыңыз. Ар кандай мүнөздөмөлөрдү таразалаӊыз, аларды ар кандай көз карашта карап көрүңүз.
Талапкер мыкты жетекчи болоорун аныктоо татаал. Кимдир бирөө чынчыл, ачык же шайланып калган учурда кысым астында аркеттенүүгө жөндөмдүүбү, кантип билсе болот? Талапкерлердин лидерлик сапаттарын баалоодо саптар ортосунда окуунун айрым жолдору:
Өз таблицаӊыздын төртүнчү тилкесине кошуӊуз.
| Талапкер | Белгилүү көйгөйдүн чечилиши менен программанын пункту | Сунушталган чараларды баалагыла | Талапкерлердин лидерлик жана кесипкөйлүк дараметин баалагыла |
| 1-партия/td> | Салыктарды төмөндөтүү Мектептердин ремонту |
Реалдуу эмес Реалдуу |
Партиянын аялдар канаты жок. Партиянын билим берүү тармагында иштеген талапкерлери жок. |
| 2-партия | Экологиялык мыйзам Университеттердин реформасы |
Конкреттүү чаралар жок Натыйжа жок |
Бул тармакта иштеген эмес. Жаштардын канаты жок - жаштардын көз караштары эске алынбайт. |
| 3-партия | Мектептик реформа Медициналык камсыздандыруу |
Көп убадалуу Өзүнө тартат |
Партиянын аялдар канаты бар, социалдык маселелерге көңүл бурат. Саламаттыкты сактоо тармагында иштеген талапкерлер бар. |
| … ж.б. | … ж.б. | … ж.б. | … ж.б. |
Эми Сиз ар кандай булактардан маалымат топтогондон кийин, Сиз башка адамдар талапкерлер жөнүндө кандай ойдо экендигин билгиӊиз келет. Алардын пикири Сиздин жеке көз карашыңызды тактоого жардам берет, бирок бул Сиздин негиздүү ойлоруӊузду өзгөртпөйт. Колуӊузда өздүк талдооңуз менен, Сиз баарынан көңүл койгон жана компетенттүү шайлоочу боло аласыз!
Сиз шайлоо өнөктүгүнүн акыркы күнүнө чейин маалымат топтойсуз. Шайлоонун алдында толтурулган таблицаны карап чыгып, чечим чыгарууга аракет кылыңыз. Өзүңүзгө акыркы суроолорду бериңиз:
Бардык «ООБА» жана «КАРШЫ» жактарын таразалап, көйгөйдү чечүү жагынан дагы, уюштуруучулук жана лидерлик дараметинен дагы Сизге көбүрөөк ылайыктуу көрүнгөн талапкерди тандаңыз. Өз каттооӊузду текшериӊиз жана добуш берүүгө барыңыз!
Эгерде талапкерлердин бири дагы Сиздин талаптарга жооп бербесе, анда сиз «БАРДЫГЫНА КАРШЫ» добуш берүү үчүн шайлоого катышыӊыз керек.
Кыргызстандын эли эгемендүүлүктүн алып жүрүүчүсү жана Кыргыз Республикасындагы мамлекеттик бийликтин жалгыз булагы болуп эсептелет. Ал өз бийлигин түздөн-түз шайлоолордо жана референдумдарда, ошондой эле Конституциянын жана мыйзамдардын негизинде мамлекеттик органдар жана жергиликтүү өзүн өзү башкаруу органдарынын тутуму аркылуу жүзөгө ашырат. https://shailoo.gov.kg/ru/izbirateli-shailoochular/izbiratelnoe_pravo_shailoo_ukugu/
Шайлоо тарыхый жактан өлкөнүн келечеги үчүн, өнүгүүсү үчүн дайыма мааниге ээ болуп келген. Тандоо - бул партиядан, белгилүү бир саясатчыдан эмнени каалаарыңызды түшүнүү. Шайлоо - бул мамлекетти башкаруу үчүн өз өкүлдөрүн шайлоо мүмкүнчүлүгү.
Эгерде мен 18 жашка толгон Кыргыз Республикасынын жараны болсом, анда тегине, жынысына, расасына, улутуна, майыптуулугуна, билимине, кызматтык жана мүлктүк абалына, динине, саясий мүнөзүнө жана башка ишенимдерине карабастан шайлоого жана шайланууга укуктуумун. https://shailoo.gov.kg/ru/izbirateli-shailoochular/izbiratelnoe_pravo_shailoo_ukugu/
Ал үчүн мен биометрикалык каттоодон өтүп, шайлоочулардын тизмесинде болушум керек. Шайлоо күнү шайлоочулардын тизмесине кирген жарандар гана добуш берүүгө укуктуу. https://www.shailoo.gov.kg/ru/izbirateli-shailoochular/Spiski_izbirateleyShayloochulardyn_tizmeleri/
Шайлоочулардын тизмеси шайлоо участкаларынын чек араларын эске алуу менен калктын Бирдиктүү мамлекеттик реестринде камтылган жеке маалыматтардын (анын ичинде биометрикалык маалыматтардын) негизинде түзүлөт. Шайлоочулардын алдын ала тизмеси добуш берүү күнүнө чейин 80 календардык күн калганда мамлекеттик порталга жайгаштырылат. Мен өзүмдү КР БШКнын сайтындагы тизмесинен таап, көрсөтүлгөн маалыматтарды тактап, эгер каталар менен так эместиктерди бар болсо, аныкташым керек. https://www.shailoo.gov.kg/ru/izbirateli-shailoochular/Spiski_izbirateleyShayloochulardyn_tizmeleri/
Өлкө боюнча 2462 шайлоо участкалары бар, алардын таркашын өлкө боюнча https://shailoo.gov.kg/ru/vybory-oktyabr-2020_/uik-v-kyrgyzskoj-respublike/.
дарегинен таба алам. КР БШКнын сайтында шайлоо участкаларынын картасы бар: https://shailoo.gov.kg/ru/map/.
Картада мен өзүмдүн шайлоо участогумду жана участкалык шайлоо комиссиясынын дарегин аныктай алам.
Шайлоо күнү шайлоо участкаларында добуш берүү эртең мененки саат сегизден кечки сегизге чейин жүргүзүлөт. Кыргыз Республикасынын БШКнын сайтында мен добуш берүүнүн тартиби менен кенен тааныша алам https://shailoo.gov.kg/ru/izbirateli-shailoochular/Poryadok_golosovaniya_na_vyborahShayloodo_dobush_beryynyn_tartibi/Poryadok_golosovaniya/
Мен идентификациялоочу операторго Кыргыз Республикасынын паспортун көрсөтүүгө милдеттүүмүн.
Эгерде мени шайлоочулардын тизмесине киргизишсе, бирок кандайдыр бир себептерден улам (ден-соолугу же майыптуулугу боюнча, шайлоо күнү ооруканада, шектүүлөр жана айыпталуучулар кармалган жерлерде болгондо, алыскы жана жетүүгө кыйын болгон жерлерде убактылуу жашоо, алыскы мал чарбачылыгында же шайлоо күнү кызмат өтөө жана иштөө ж.б.деталдуу тизмени мен Кыргыз Республикасынын БШКнын веб-сайтынан https://shailoo.gov.kg/ru/izbirateli-shailoochular/Poryadok_golosovaniya_na_vyborahShayloodo_dobush_beryynyn_tartibi/Poryadok_golosovaniya_vne_pomescheniya_dlya_golosovaniya/ таба алам) катыша албасам, анда мен жүргөн жеримде добуш бере алам. Участкалык шайлоо комиссиялары мындай шайлоочуларга добуш берүү күнүнө чейин бир календардык күн калганда добуш берүүчү жайдан тышкары жерде добуш берүү мүмкүнчүлүгүн камсыз кылууга милдеттүү. Бирок бул үчүн участкалык шайлоо комиссиясы түзүлгөндөн кийин, каалаган убакта, бирок добуш берүү күнүнө чейин 3 календардык күндөн кечиктирбестен, мага жайдан тышкары жерде добуш берүү мүмкүнчүлүгүн берүү үчүн жазуу жүзүндө арыз беришим керек. Арызда менин шайлоо участогуна келе албай жаткандыгымдын себеби жана мен жөнүндө маалымат көрсөтүлүшү керек. https://shailoo.gov.kg/ru/konstitucionnye-zakony-kr/konstitucionnye-zakony-kr/O_vyborah_Pr-1913/
https://shailoo.gov.kg/ru/npacik/Polojeniya_CIK_KRBShKnyn_Joboloru/polozhenie-302020/
Шайлоо күнү шайлоо участкаларында добуш берүү эртең мененки саат сегизден кечки сегизге чейин жүргүзүлөт. Кыргыз Республикасынын БШКнын сайтында мен добуш берүүнүн тартиби менен кенен таанышып алсам болот https://shailoo.gov.kg/ru/izbirateli-shailoochular/Poryadok_golosovaniya_na_vyborahShayloodo_dobush_beryynyn_tartibi/Poryadok_golosovaniya/
Кыргыз Республикасынын БШКнын сайтында мен добуш берүүнүн жол-жобосун толугу менен көрө алам. https://shailoo.gov.kg/media/nurkyz/2020/09/11/fwcnal.jpg
Добуш берүү күнүнө 15 күн калганда, мен 4-октябрда боло турган УШКга келип, №2-форма боюнча арыз беришим керек участогуна тиркелет жана мен добуш бере алам.
Кыргыз Республикасынын чегинен тышкары 44 шайлоо участкасы бар. Алардын жайгашкан жерин КР БШКнын сайтынан таба алам https://shailoo.gov.kg/ru/vybory-oktyabr-2020_/uik-za-predelami-kyrgyzskoj-respubliki/. Мени шайлоочулардын тизмесине киришим керек. Өзүмдү мамлекеттик порталынан текшерип турушум керек. Эгерде мен чет өлкөдө болуп жана консулдук каттоодо турсам, анда мен тиешелүү аймактардагы шайлоочулардын тизмесине автоматтык түрдө киргизилем. Толугураак маалымат менен КР БШКнын сайтынан https://shailoo.gov.kg/ru/video/golosovanie-zarubezhom/ таанышсам болот..
Эгерде мен Кыргызстанда катталган болсом, бирок шайлоо күнү башка мамлекетте жүрсөм, анда башка шайлоо участкасында, 2-формадагы добуш берүү жөнүндө арызды дипломатиялык өкүлчүлүккө же консулдукка шайлоого чейин 15 күндөн кечиктирбестен улуттук паспорттун жана биометрикалык каттоонун каалаган түрүнүн көчүрмөсүн берүү менен бере алам. Чет өлкөлүк мекеме мени арызда көрсөтүлгөн мөөнөткө убактылуу консулдук кызматкердин өкүлү катары каттайт. https://www.shailoo.gov.kg/ru/izbirateli-shailoochular/Spiski_izbirateleyShayloochulardyn_tizmeleri/
Катталган саясий партиялардын тизмеси менен Кыргыз Республикасынын БШКнын сайтынан https://shailoo.gov.kg/ru/vybory-oktyabr-2020_/spisok-kandidatov-v-deputaty-zhk-kr-zareg-polit-partij/ тааныша алам.
Шайлоо участкаларынын даректерин Кыргыз Республикасынын БШКнын сайтынан https://shailoo.gov.kg/ru/map/ таба алам.
Если Вам исполнилось 18 лет, зарегистрируйтесь для голосования и обязательно отправляйтесь ГОЛОСОВАТЬ в день выборов. Как это сделать и как поступать в нестандартных ситуациях (например, в день выборов Вы оказались в поездке) можно узнать здесь.
Выборы в Парламент – это важный момент в жизни каждой демократической страны, в том числе, конечно, и для Кыргызстана. Очень важно не игнорировать этот процесс и принять участие в выборах. Но прийти и проголосовать – это только часть того, что необходимо сделать, потому что важно, чтобы Ваш голос был отдан за ту партию и тех кандидатов, которые, действительно, на Ваш взгляд, смогут изменить ситуацию к лучшему именно для Вас! С другой стороны – если Вы не можете найти среди кандидатов, кого-то, кто действительно Вас устраивает, важно не допустить к власти те силы, которые на Ваш взгляд, могут изменить ситуацию в худшую сторону. Для этого, в бюллетене существует опция проголосовать «против всех».
Выбор можно делать по-разному. Можно бегло просмотреть программы и буклеты и остановиться на ком-то, кто привлек Ваше внимание, а затем просто отметить, эту партию в бюллетене. Можно поговорить с близкими и соседями и последовать их совету. Но можно проделать и самостоятельную работу по систематической оценке!
Но тут мы сталкиваемся с другой проблемой (особенно если между выборами мы не очень интересуемся политикой) – выбор делать нелегко! Во-первых, во время предвыборной гонки нас атакуют информацией о предстоящем событии со всех сторон. Слишком много информации, информация может быть навязчивой, даже агрессивной. Слишком много мнений из различных источников. Слишком часто люди, которые раньше взывали доверие, начинают говорить неожиданные вещи с экранов телевизоров и в социальных сетях. Слишком сильное давление вокруг – приходит домком, вызывает начальство, друзья звонят и просят поддержать кого-то «из своих». Как можно сориентироваться в этой ситуации?
Задумайтесь о тех проблемах, которые, по Вашему мнению, должны решать люди в правительстве. Например, вас может интересовать безработица, качество образования, доступ к здравоохранению, налоги на малый и средний бизнес и т.д. Выпишите все эти проблемы на отдельном листе, а затем постарайтесь выбрать 5- 7 наиболее важных из них и расставить их в порядке значимости для Вас. Остальные проблемы, которые не вошли в этот список тоже можно держать под рукой, чтобы иметь их ввиду при оценке кандидатов. Удобно с самого начала сделать таблицу, в которую Вы внесете с одной стороны проблемы, которые Вас интересуют, а с другой кандидатов и их предложения по каждой из указанных проблем. Например:
| Проблемы | Кандидаты |
|---|---|
| Коррупция | Партия №1, партия №3 |
| Экология | Партия №4 |
| Образование | Партия № 1,2,3,5 |
| Бизнес | Партия №3 |
| … и т.д. | … и т.д. |
Вполне вероятно, что многие из проблем, которые интересуют Вас лично, не входят в сферу интересов ни одной из партий, или представлены очень слабо. Это нормально – оставьте эти ячейки пустыми и готовьте к другому этапу: продумайте, как Ваше участие в голосовании может предотвратить максимальный ущерб для будущего страны.
Зайдите на веб-сайт Центральной избирательной комиссии (ссылка!) и узнайте, кто именно официально зарегистрирован, в качестве кандидатов на текущие выборы. Другим источником информации могут быть газеты и буклеты Центризбиркома. Важно понять, кто именно официально признан для участия в гонке, для того, чтобы продолжить дальнейший поиск информации. Некоторые партии и движения, могут идти на выборы вместе, но все из них могут оказаться зарегистрированы. Эту информацию можно выяснить, при более углубленном поиске.
Соберите свою «библиотеку» информации о кандидатах. Включите туда любую информацию, которую сможете найти о кандидатах. Если Вы серьезно заинтересовались кем-то из кандидатов, можно посетить веб-сайт партии или даже позвонить к ним в Штаб и спросить информацию по интересующим Вас вопросам.
Можно использовать следующие источники:
Здесь есть возможность наблюдать за поведением кандидатов непосредственно – уклоняются ли они от ответов, насколько открыто они отвечают на вопросы, дают ли возможность говорить другим людям или занимают все время под свои собственные выступления. Постарайтесь иметь ввиду, насколько сильно на Вас воздействует внешность кандидатов и манера держаться – важно, чтобы эти факторы не заслоняли содержание того, что они говорят. На вас влияют возраст, пол, одежда или физические характеристики кандидатов? Кто выглядел расслабленно, искренне, уверенно? Кто, например, лучше смотрится на экране? При оценке содержания решите, кто прямо отвечает на вопросы, а кто уклоняется от них (и от каких именно!). От каких вопросов они стараются уйти? Высказывают ли кандидаты свою позицию по вопросам, или они отвечают эмоциональными призывами и лозунгами? Если кто-то нападает на своего оппонента, является ли это личным или направленным против политики другого кандидата? Кажется ли, что кандидаты хорошо информированы и дают ли ответы в соответствии с предыдущими своими высказываниями? Насколько реалистичны ответы или это просто предвыборные обещания? Участие в дебатах хорошо демонстрирует коммуникативные навыки кандидатов, их способность уважать чужое мнение, прямо отвечать на поставленные вопросы, а не избегать их или подменять на те вопросы, которые им более удобны. Во время просмотра всегда помните о своей реакции, как на суть замечаний кандидатов, так и на передаваемые ими визуальные образы.
Информацию можно хранить как в своём компьютере в отдельной папке, так и записывая нужную информацию и делая постоянные пометки в специально отведенной таблице, которая будет использована и для оценки каждого из кандидатов. Поведение и искренность кандидатов следует постоянно держать в уме, но сначала имеет смысл определиться с кругом проблем, которые та или иная партия включает в свою повестку. Для начала заполните колонку №2 – есть ли в их программе пункт, который Вас заинтересовал или касается проблем, которые Вы для себя отметили как важные:
| Кандидат | Пункт программы с решением определенной проблемы | Оцените предложенные меры | Оцените лидерский и профессиональный потенциал кандидатов |
| Партия 1 | Снижение налогов Ремонт школ |
||
| Партия 2 | Экологическое законодательство Реформа университетов |
||
| Партия 3 | Школьная реформа Медицинское страхование |
||
| … и т.д. | … и т.д. |
Если кто-то из кандидатов баллотируется не впервые и уже был депутатом Парламента, Вы можете просмотреть их голосования по вопросам, которые вы указали для себя как важные. Если их позиция в настоящий момент изменилась – имеет смысл задать им уточняющие вопросы через веб-сайты, социальные сети или на встречах.
| Кандидат | Пункт программы с решением определенной проблемы | Оцените предложенные меры | Оцените лидерский и профессиональный потенциал кандидатов |
| Партия 1 | Снижение налогов Ремонт школ |
Нереалистично Реально |
|
| Партия 2 | Экологическое законодательство Реформа университетов |
Нет конкретных мер Непродуктивно |
|
| Партия 3 | Школьная реформа Медицинское страхование |
Многообещающе Привлекательно |
|
| … и т.д. | … и т.д. | … и т.д. |
Когда вы рассматриваете лидерские качества, подумайте о характеристиках, которые, по вашему мнению, должен иметь эффективный лидер. Вы ищите интеллекта, честности, умения общаться? Что еще является для вас важным? А что для вас второстепенно? Чем вы готовы пренебречь? Кандидат может быть блестящим собеседником и дебатером – насколько это важно, если его аргументы не отличаются глубиной? Кто-то из кандидатов, напротив, теряется на фоне остальных, но вы видите, что он дает возможностям высказаться другим. Взвешивайте различные характеристики и рассматривайте их с различных точек зрения.
Определиться, будет ли кандидат хорошим руководителем, сложно. Как узнать, будет ли кто-то честным, открытым или способным действовать под давлением в случае избрания на должность? Вот несколько способов читать между строк при оценке лидерских качеств кандидатов:
Дополните четвертую колонку своей таблицы.
| Кандидат | Пункт программы с решением определенной проблемы | Оцените предложенные меры | Оцените лидерский и профессиональный потенциал кандидатов |
| Партия 1 | Снижение налогов Ремонт школ |
Нереалистично Реально |
У партии нет женского крыла У партии нет кандидатов, работавших в образовании |
| Партия 2 | Экологическое законодательство Реформа университетов |
Нет конкретных мер Непродуктивно |
Не работали в данной сфере Нет молодежного крыла – позиция молодежи не учитывается |
| Партия 3 | Школьная реформа Медицинское страхование |
Многообещающе Привлекательно |
У партии есть женское крыло, уделяется внимание социальным вопросам Есть кандидаты, работавшие в здравоохранении |
| … и т.д. | … и т.д. | … и т.д. | … и т.д. |
Теперь, когда вы собрали информацию из разных источников, вы захотите узнать, что другие люди думают о кандидатах. Их мнения могут помочь прояснить ваши собственные взгляды, но это вовсе не отменяет Ваши собственные обоснованные суждения. Имея на руках свой собственный анализ, Вы можете быть самым внимательным и компетентным избирателем из всех!
Информацию Вы будете собирать до последнего дня избирательной кампании. Накануне выборов рассмотрите заполненную таблицу и попробуйте принять решение. Задайте себе последние вопросы:
Взвесьте все «ЗА» и «ПРОТИВ» и выберете того, кандидата, который кажется Вам наиболее подходящим, как с точки зрения решения проблем, так и по организационно-лидерскому потенциалу. Проверьте свою регистрацию и отправляйтесь голосовать!
Если никто из кандидатов не удовлетворяет Вашим требованиям, Вам необходимо принять участие в выборах, чтобы проголосовать «ПРОТИВ ВСЕХ».
Народ Кыргызстана является носителем суверенитета и единственным источником государственной власти в Кыргызской Республике. Он осуществляет свою власть непосредственно на выборах и референдумах, а также через систему государственных органов и органов местного самоуправления на основе Конституции и законов. https://shailoo.gov.kg/ru/izbirateli-shailoochular/izbiratelnoe_pravo_shailoo_ukugu/
Выборы исторически всегда имели значение для развития, для будущего страны. Выбор – это понимание того, что ты хочешь от партии, от конкретного политика. Выборы – это возможность выбрать своих представителей для управления государством.
Если я гражданин(ка) Кыргызской Республики, достиг(ла) 18 лет, то я имею право избирать и быть избранным(ной) независимо от происхождения, пола, расы, этнической принадлежности, инвалидности, образования, должностного и имущественного положения, вероисповедания, политических и иных убеждений. https://shailoo.gov.kg/ru/izbirateli-shailoochular/izbiratelnoe_pravo_shailoo_ukugu/
Для этого я должен(на) иметь биометрическую регистрацию и быть в списке избирателей. В день голосования имеют право голосовать только граждане, включенные в список избирателей. https://www.shailoo.gov.kg/ru/izbirateli-shailoochular/Spiski_izbirateleyShayloochulardyn_tizmeleri/
Списки избирателей производятся на основе персональных данных (в том числе биометрических), содержащихся в Едином государственном реестре населения, с учетом границ избирательных участков. Предварительный список избирателей размещается на государственном портале за 80 календарных дней до дня голосования. Мне нужно найти себя в списке на сайте ЦИК КР , уточнить указанные данные, определить ошибки и неточности если есть. https://www.shailoo.gov.kg/ru/izbirateli-shailoochular/Spiski_izbirateleyShayloochulardyn_tizmeleri/
По стране 2462 избирательных участка, их рассредоточенность по стране я найду по ссылке https://shailoo.gov.kg/ru/vybory-oktyabr-2020_/uik-v-kyrgyzskoj-respublike/.
На сайте ЦИК КР находится карта избирательных участков: https://shailoo.gov.kg/ru/map/.
По карте я могу определить свой избирательный участок и адрес участковой избирательной комиссии.
Голосование на избирательных участках в день выборов проводится с 8 до 20 часов. На сайте ЦИК КР я могу детально ознакомиться с порядком голосования https://shailoo.gov.kg/ru/izbirateli-shailoochular/Poryadok_golosovaniya_na_vyborahShayloodo_dobush_beryynyn_tartibi/Poryadok_golosovaniya/
Я обязан предъявить оператору по идентификации паспорт Кыргызской Республики.
Если я внесен(а) в списки избирателей, но по каким-то причинам(по состоянию здоровья или инвалидности, нахождение в больнице, в местах содержания под стражей подозреваемых и обвиняемых в день голосования, временное проживание в отдаленных и в труднодоступных районах, на участках отгонного животноводства или несение службы и работы в день голосования и др) более детальный список могу найти на сайте ЦИК КР https://shailoo.gov.kg/ru/izbirateli-shailoochular/Poryadok_golosovaniya_na_vyborahShayloodo_dobush_beryynyn_tartibi/Poryadok_golosovaniya_vne_pomescheniya_dlya_golosovaniya/ не могу добраться до избирательного участка, то могу проголосовать по месту своего пребывания. Участковые избирательные комиссии обязаны обеспечить таким избирателям возможность голосования вне помещения для голосования за один календарный день до дня голосования. Но для этого я должен(на) в любое время после формирования участковой избирательной комиссии, но не позднее 3 календарных дней до дня голосования подать письменное заявление о предоставлении мне возможности проголосовать вне помещения. В заявлении должна быть указана причина, по которой я не могу прибыть в помещение для голосования, и данные об мне. https://shailoo.gov.kg/ru/konstitucionnye-zakony-kr/konstitucionnye-zakony-kr/O_vyborah_Pr-1913/
https://shailoo.gov.kg/ru/npacik/Polojeniya_CIK_KRBShKnyn_Joboloru/polozhenie-302020/
Голосование на избирательных участках в день выборов проводится с 8 до 20 часов. На сайте ЦИК КР я могу детально ознакомиться с порядком голосования https://shailoo.gov.kg/ru/izbirateli-shailoochular/Poryadok_golosovaniya_na_vyborahShayloodo_dobush_beryynyn_tartibi/Poryadok_golosovaniya/
На сайте ЦИК КР я могу увидеть всю процедуру голосования. https://shailoo.gov.kg/media/nurkyz/2020/09/11/fwcnal.jpg
За 15 дней до даты голосования я должен(на) прийти в УИК, там, где я буду находиться 4 октября, и подать заявление по форме № 2. Его прикрепят к участку и я смогу проголосовать.
За пределами Кыргызской Республики имеется 44 избирательных участка. С их местонахождением могу ознакомиться на сайте ЦИК КР https://shailoo.gov.kg/ru/vybory-oktyabr-2020_/uik-za-predelami-kyrgyzskoj-respubliki/. Мне необходимо быть включенным(ой) в список избирателей. Нужно проверить себя на государственном портале. Если я нахожусь за рубежом и состою в консульском учете, то автоматически включаюсь в список избирателей на соответсвующих участках. Более подробно я могу познакомиться на сайте ЦИК КР https://shailoo.gov.kg/ru/video/golosovanie-zarubezhom/.
Если я прописан(а) в Кыргызстане, но в день голосования нахожусь в другой стране я могу подать заявление на голосование по другому избирательному участку форма 2 в диппредставительство или консульство не позднее 15 дней до выборов с приложением копии любого типа национального паспорта и прохождение биометрической регистрации. Загранучреждение регистрирует меня как представителя вставшего на временный консульский учет на срок, указанный в заявлении. https://www.shailoo.gov.kg/ru/izbirateli-shailoochular/Spiski_izbirateleyShayloochulardyn_tizmeleri/
Со списком зарегистрированных политических партий я могу ознакомиться на сайте ЦИК КР https://shailoo.gov.kg/ru/vybory-oktyabr-2020_/spisok-kandidatov-v-deputaty-zhk-kr-zareg-polit-partij/.
Адреса избирательных участков могу найти на сайте ЦИК КР https://shailoo.gov.kg/ru/map/.
